-
1 җенләнү
неперех.1) беси́ться, взбеси́ться, бу́йствовать, прийти́ в бе́шенство, в я́рость; взбелени́ться2) беси́ться, дура́читься3) помеша́ться, сходи́ть/сойти́ с ума́ на чёмкер юу белән җенләнгән — помеша́лась на сти́рке
ат белән җенләнә — помеша́лся на лошадя́х
4) быть в невменя́емом состоя́нии; би́ться в исте́рикеҗенләнеп елау — пла́кать истери́чески
• -
2 зиһенләү
-
3 котыру
1. неперех.1) беси́ться, взбеси́ться; боле́ть (заболе́ть) бе́шенством ( обычно у животных)2) разг. сойти́ с ума́, помеша́ться; обезу́меть, одуре́ть; ошале́ть, очуме́ть прост. см. тж. тилерү; акылдан язубала кайгысыннан котыру — сойти́ с ума́ от го́ря из-за ребёнка
котырдыгызмы әллә? — с ума́, что ли, сошли́? одуре́ли (очуме́ли), что ли?
3) бе́шенствовать, бу́йствовать, беси́ться, беснова́ться, неи́стовствовать; разъяря́ться/разъяри́ться, выходи́ть/вы́йти из себя́, быть вне себя́; рвать и мета́ть, мета́ть гром и мо́лниикүзе-башы күрми котырса — в бе́шенстве (в я́рости) ничего́ не ви́дит; е́сли придёт в я́рость, ничего́ не ви́дит
котырганнан котыра бару — ещё сильне́е разъяри́ться, вы́йти из себя́
котырырсың-котырырсың да туктарсың әле — ничего́, побе́сишься и переста́нешь
4) распоя́сываться/распоя́саться, разнузда́тьсякараклар котырды — во́ры распоя́сались
5) бушева́ть, разбушева́ться, свире́пствовать, неи́стовствовать, яри́ться (о стихии, природных явлениях)буран котырды — бу́ря разбушева́лась
янгын котыра — пожа́р свире́пствует
6) перен.; разг. дура́читься, резви́ться, вози́ться, игра́ть; шали́ть, беси́тьсякөн буе уйнадылар, котырдылар — они́ це́лый день игра́ли, резви́лись
котырмагыз, балалар — не беси́тесь, де́ти
котыра инде шул машиналары белән — уж с ума́ схо́дит с э́тими маши́нами
радиоалгыч белән котырган вакыты иде — тогда́ он си́льно увлека́лся радиоприёмником
8) в знач. нареч. котырыпа) о́чень си́льно, хорошо́, бе́шено, бу́йно (расти, расцвести, уродиться, плодоносить - о растениях)яшелчәләр котырып уңды — о́вощи хорошо́ уроди́лись
б) о́чень бы́стро, с большо́й ско́ростью, стреми́тельно, бе́шенотәгәрмәчләр котырып әйләнә — колёса бе́шено кру́тятся
2. сущ.поезд котырып чаба — по́езд стреми́тельно мчи́тся
1) мед. бе́шенство; гидрофо́бия; водобоя́знькотырга каршы прививка — приви́вка про́тив бе́шенства
котыру белән авыртучылар — больны́е бе́шенством
эттәге котыру авыруы — боле́знь бе́шенства у соба́к
2) разг. психопа́тия; психи́ческое расстро́йство; помеша́тельство3) исступлённость, исступле́ние, необу́зданность, неи́стовство•- котырып алу
- котырып китү -
4 шаштыру
1) понуд. от шашуакылдан шаштыру — свести́ с ума́
шул сүзләрең белән шаштырырсың инде мине — э́тими слова́ми ты меня́ с ума́ сведёшь
См. также в других словарях:
җенләнү — 1. Ярсу, кызып китү; холыксызлану. Котырыну, үзен артык иркен тотып шашыну. Табигать котырынуы, шашынуы тур.. Шау гөр килү, пыр тузу җенләнеп уйнап йөргәндә 2. күч. Нәр. б. белән артык мавыгу сәүдә белән җенләнгән кеше. Гел бер үк нәрсәне уйлау,… … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
бәйләү — I. 1. Җеп, киндерә, бау, тасма кебекләрнең очларын төенләп бер берсенә яки бүтән әйбергә тоташтыру 2. Бау һ. б. ш. белән берәр җиргә тагып, эләктереп кую; арканлау 3. Бау, җеп ише белән кысып урап төрү; төйнәү. Бау, билбау ише белән кысып уратып… … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
төю — 1. Каты нәрсә белән басып, тукмаклап ваклау, бик вак кисәкләргә яки порошокка әйләндерү 2. Каты нәрсә белән басып, изеп тыгызлау 3. Еш еш, кат кат сугу, шакылдату. Гомумән кыйнау яхшы булсаң сөярләр, яман булсаң төярләр 4. күч. Өсте өстенә бик… … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
чобалу — 1. Тәртипсез үрелү, ишелү, бәйләнү, бәйләнү төенләнү 2. Кем яки нәрсә тирәсендә булу, кайнашу 3. Кем белән дә булса аралашу, берәр төрле эш йөртү, бәйләнештә булу 4. Мәгънәсе, файдасы булмаган яки ярамаган эш белән шөгыльләнү берәр ел чамасы… … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
чуалану — 1. Тәртипсез үрелү, ишелү, бәйләнү, бәйләнү төенләнү 2. Кем яки нәрсә тирәсендә булу, кайнашу 3. Кем белән дә булса аралашу, берәр төрле эш йөртү, бәйләнештә булу 4. Мәгънәсе, файдасы булмаган яки ярамаган эш белән шөгыльләнү берәр ел чамасы… … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
чуалу — 1. Тәртипсез үрелү, ишелү, бәйләнү, бәйләнү төенләнү 2. Кем яки нәрсә тирәсендә булу, кайнашу 3. Кем белән дә булса аралашу, берәр төрле эш йөртү, бәйләнештә булу 4. Мәгънәсе, файдасы булмаган яки ярамаган эш белән шөгыльләнү берәр ел чамасы… … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
челтәр — 1. Үтә күренмәле, тигез яки рәсемле итеп тукылган яисә бәйләнгән эре күзәнәкле җиңел тукыма (гадәттә тәрәзә пәрдәсе, күлмәккә бизәк тоту һ. б. ш. өчен кулл.) с. Шундый тукымадан тегелгән, ясалган 2. Үзара тигез кисешкән җепләрдән төенләп ясалган… … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
чияләп — Ч. Бәйләү – Бауның очларын берсен икенчесе белән әйләндереп алып, яңадан кире уратып төенләү, бәйләү; очыннан тартканда чишелмәслек итеп бәйләү … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
чияли — Ч. Бәйләү – Бауның очларын берсен икенчесе белән әйләндереп алып, яңадан кире уратып төенләү, бәйләү; очыннан тартканда чишелмәслек итеп бәйләү … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
чуаландыру — 1. Бәйләндерү, чияләндерү, төенләндерү; бутау 2. Берәр эш белән йөрергә ирек кую 3. Кыенлаштыру, катлауландыру; бутау (эшне һ. б. ш.) 4. Бәйләнешен, ачыклыгын югалту (фикернең, уйның һ. б. ш.) … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
чуалту — 1. Бәйләндерү, чияләндерү, төенләндерү; бутау 2. Берәр эш белән йөрергә ирек кую 3. Кыенлаштыру, катлауландыру; бутау (эшне һ. б. ш.) 4. Бәйләнешен, ачыклыгын югалту (фикернең, уйның һ. б. ш.) … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
